Oruç ibadeti, İslam’da belirli kurallar çerçevesinde yerine getirilmesi gereken önemli bir ibadettir. Oruçluyken yeme, içme ve besleyici maddelerin vücuda alınmaması esastır. Ancak istem dışı gerçekleşen durumlar konusunda bazı tereddütler olabilir. Bunlardan biri de balgam yutmanın orucu bozup bozmadığıdır. Bu konu hakkında İslam alimlerinin görüşlerini ve detaylı açıklamaları ele alarak net bir bilgi sunacağız.
Balgam Orucu Bozar mı?
Balgam, solunum yollarında oluşan ve genellikle farkında olmadan yutulan bir salgıdır. Dini kaynaklara göre, balgamın orucu bozup bozmadığı, balgamın nerede oluştuğuna ve nasıl yutulduğuna bağlı olarak değişebilir. Eğer balgam ağız boşluğuna çıkmadan yutulursa, bu durum orucu bozmaz. Ancak ağız boşluğuna kadar gelmiş olan balgam isteyerek yutulursa, bazı alimler bunun orucu bozabileceğini belirtmektedir.
Balgamın Oruca Etkisi
Balgamın oruca etkisini anlamak için balgamın vücuttaki oluşum sürecini ve yutulma durumlarını değerlendirmek gerekir.
Boğazdan Gelen Balgam
Balgam genellikle burun, geniz veya solunum yollarından gelerek boğaza ulaşır. Eğer kişi balgamı farkında olmadan veya refleks olarak yutarsa, bu durum orucu bozmaz. Çünkü bu, tamamen istem dışı bir harekettir ve kişinin iradesi dışında gerçekleşir.
Ağız Boşluğuna Çıkan Balgam
Balgam ağız boşluğuna ulaştıktan sonra tükürme imkânı varken isteyerek yutulursa, bazı İslam alimleri bunun orucu bozabileceğini belirtmiştir. Ancak genel görüş, balgamın besleyici bir madde olmadığı ve yemek-içmek ile kıyaslanamayacağı yönündedir. Bu nedenle, çoğu İslam âlimine göre balgam yutmak orucu bozmaz.
İslam Alimlerinin Görüşleri
Farklı mezheplere ve İslam alimlerine göre balgamın oruca etkisi konusunda çeşitli görüşler bulunmaktadır.
Hanefi Mezhebine Göre
Hanefi mezhebine göre, balgam eğer mideye ağız boşluğuna çıkmadan giderse, oruç bozulmaz. Ancak ağız boşluğuna çıkıp isteyerek yutulursa, mekruh kabul edilir fakat yine de orucu bozmaz.
Şafii Mezhebine Göre
Şafii mezhebine göre, ağız boşluğuna çıkan balgamın isteyerek yutulması orucu bozar. Çünkü artık bu, vücut dışına çıkmış bir maddeyi tekrar içeri almak gibi değerlendirilir.
Maliki ve Hanbeli Mezhebine Göre
Bu mezheplere göre, balgamın yutulması orucu bozmaz. Ancak kişi tiksinmeyecek durumda ve tükürebilecek imkâna sahipse, tükürmesi daha uygundur.
Balgam Yutmak Orucu Bozarsa Ne Yapılmalıdır?
Eğer bir kişi mezhebi gereği balgam yutmanın orucu bozduğunu düşünüyorsa, ihtiyatlı davranarak o günün orucunu kaza edebilir. Ancak çoğu alim, balgam yutmanın orucu bozmadığını belirttiği için genellikle kaza gerektiren bir durum olarak değerlendirilmez.
Sıkça Sorulan Sorular
Balgamın orucu bozup bozmadığı konusunda en çok merak edilen soruların cevaplarını aşağıda bulabilirsiniz.
Balgam yutmak orucu bozar mı?
Eğer balgam boğazdan direkt mideye giderse, oruç bozulmaz. Ancak ağız boşluğuna çıktıktan sonra isteyerek yutulursa, bazı mezheplere göre orucu bozabilir.
Ağızdan gelen balgam yutulursa ne olur?
Eğer balgam ağız boşluğuna kadar gelmişse ve isteyerek yutulursa, Şafii mezhebine göre oruç bozulabilir. Hanefi ve diğer mezhepler ise bunun orucu bozmadığını belirtmiştir.
Balgam tükürmek oruç açısından daha mı iyidir?
Evet, eğer balgam ağız boşluğuna çıkmışsa ve tükürme imkânı varsa, tükürmek daha uygundur. Ancak yutulması da genellikle orucu bozmaz.
Gün içinde sık sık balgam yutuyorum, orucum geçerli olur mu?
Evet, farkında olmadan veya refleks olarak balgam yutmak orucu bozmaz. Çünkü bu, kişinin iradesi dışında gerçekleşen bir durumdur.
Hasta olup balgam çıkarmak orucu etkiler mi?
Hayır, hasta olup balgam çıkarmak orucu bozmaz. Ancak hasta bir kişi, oruç tutamayacak durumda ise orucunu daha sonra kaza edebilir.
Burundan gelen mukus balgam sayılır mı?
Evet, burundan gelen mukus genellikle geniz yoluyla mideye gider ve balgam olarak kabul edilir. İstemeden yutulursa orucu bozmaz.
Ağız içinde biriken tükürük orucu bozar mı?
Hayır, tükürük yutmak orucu bozmaz. Ancak ağız boşluğuna gelen balgam ile tükürüğü karıştırmamak gerekir.
Balgam orucu bozduysa ne yapılmalıdır?
Eğer kişinin mezhebine göre balgam yutmak orucu bozuyorsa, o günün orucunu kaza etmesi gerekir. Ancak çoğu alim balgam yutmanın orucu bozmadığını belirtmektedir.
