Oruç, İslam dininde önemli bir ibadet olup belirli kurallara tabidir. Oruçluyken hangi durumların orucu bozup bozmadığı konusunda zaman zaman tereddütler yaşanabilir. Özellikle vücut boşluklarına bir şeyin girmesiyle orucun bozulup bozulmadığı sıkça sorulan konular arasındadır. Bu yazımızda, makata parmak sokmanın oruca etkisini, İslam âlimlerinin görüşlerini ve dikkat edilmesi gereken hususları ele alıyoruz.
Makata Parmak Sokmak Orucu Bozar mı?
Oruçluyken makata parmak sokmak, orucu bozan durumlar arasında yer almaz. Çünkü orucun bozulması için mideye veya bağırsaklara ulaşan bir maddenin olması gerekir. Ancak bu durum, tıbbi bir amaçla veya zorunluluk gereği yapılıyorsa farklı değerlendirilir. Hanefi mezhebine göre, bir şeyin vücuda dışarıdan girmesiyle orucun bozulması için, bu şeyin bağırsaklara ulaşarak besleyici veya vücuda faydalı olması gerekmektedir. Bu nedenle makata parmak sokmak, orucu bozmaz ancak ihtiyatlı olmak adına kaçınılması tavsiye edilir.

Oruç Hangi Durumlarda Bozulur?
Oruçluyken bazı durumlar orucu geçersiz kılarken bazıları ise sadece mekruh kabul edilir.
Vücuda Gıda veya Besleyici Madde Girmesi
Oruç, kişinin yeme, içme veya besleyici bir maddeyi bilinçli şekilde vücuduna almasıyla bozulur.
Cinsel İlişki veya Boşalma
Oruçluyken cinsel ilişkiye girmek veya isteyerek boşalma gerçekleşmesi durumunda oruç bozulur ve kaza ile kefaret gerekir.
İlaç veya Tedavi Amaçlı Girişimler
Tıbbi zorunluluk nedeniyle vücuda giren bazı maddeler orucu bozabilir. Özellikle bağırsaklara ulaşan ilaç veya lavman gibi uygulamalar, orucun geçersiz sayılmasına neden olabilir.
Makata Parmak Sokmanın Dini Açıdan Değerlendirilmesi
Bu konuda farklı İslam âlimleri farklı görüşler öne sürmüştür.
Hanefi Mezhebi Görüşü
Hanefi mezhebine göre, makat veya diğer vücut boşluklarına bir şeyin girmesi, eğer bağırsaklara kadar ulaşmıyorsa orucu bozmaz.
Şafii Mezhebi Görüşü
Şafii mezhebine göre, makat gibi vücut boşluklarına herhangi bir madde sokulursa oruç bozulur. Bu nedenle ihtiyatlı olmak adına oruçlu kimsenin bu tür durumlardan kaçınması önerilir.
Mecburiyet Durumunda Ne Yapılmalıdır?
Eğer bir kişi tıbbi bir zorunluluk nedeniyle makata parmak sokmak zorundaysa, Hanefi mezhebine göre orucu bozulmaz. Ancak Şafii mezhebine göre bozulacağı için ihtiyaten gün içinde orucunu tamamlayıp daha sonra kaza etmesi önerilir.

Sıkça Sorulan Sorular
Oruçluyken makata parmak sokmak konusunda en çok merak edilen sorular ve yanıtları aşağıda yer almaktadır.
Makata parmak sokmak orucu bozar mı?
Hanefi mezhebine göre bağırsaklara ulaşmayan bir müdahale orucu bozmaz. Ancak Şafii mezhebinde bu durum orucu bozanlar arasındadır.
Tıbbi amaçla makata parmak sokulursa oruç bozulur mu?
Eğer doktor muayenesi veya tedavi amaçlı bir durum söz konusuysa Hanefi mezhebine göre oruç bozulmaz. Ancak ihtiyatlı olmak adına, gün içinde oruca devam edilse de daha sonra kaza edilmesi önerilir.
Makata fitil veya lavman kullanmak orucu bozar mı?
Evet, makat yoluyla ilaç, fitil veya lavman kullanılması orucu bozar. Çünkü bunlar doğrudan bağırsaklara ulaştığı için besleyici veya vücuda faydalı madde sayılır.
Cinsel amaçlı olarak makata parmak sokmak orucu etkiler mi?
Bu tür bir davranış İslam’da haram kabul edildiği gibi, oruçlu iken yapılması da manevi açıdan orucun ruhuna zarar verir. Ancak fiziksel olarak orucu bozmaz.
Makata parmak sokmak abdesti bozar mı?
Evet, makat veya ön bölgeye parmak sokulması durumunda abdest bozulur ve yeniden alınması gerekir.
Şafii mezhebine göre makata parmak sokulursa oruç bozulur mu?
Evet, Şafii mezhebine göre vücut boşluklarına giren her şey orucu bozar. Bu nedenle, bu mezhebe mensup kişiler ihtiyaten oruçlarını kaza etmelidir.
Oruçluyken makat muayenesi yaptırmak caiz midir?
Tıbbi bir zorunluluk varsa muayene yaptırılabilir. Hanefi mezhebine göre oruç bozulmaz, ancak Şafii mezhebinde bu durum orucu bozanlar arasında yer alır.